در سال ۱۴۰۰ تارا EV در دو تیپ معرفی شد و در نمایشگاه تحول صنعت خودرو ۱۴۰۲ نوبت به معرفی نسخه برقی ری را شد. البته این کار زمانی انجام شد که هنوز مدل بنزینی ری را وارد بازار نشده بود. نکته جالب اینجاست که هیچ‌کدام از اطلاعات و مشخصات فنی مورد ادعای سازنده آریانا به تایید نرسید. در دهه ۹۰ طراحی و تولید نمونه‌های اولیه ماشین‌های برقی گسترش پیدا کرد و دانشگاه‌ها و شرکت‌های خودروسازی داخلی، گاه به‌صورت مشترک و گاه به‌صورت مجزا دست به آزمایش زدند.
در ابتدای دومین سمینار علمی و تخصصی “رویکرد جهانی در تولید خودروهای برقی”، گزارشی از نتایج افکارسنجی انجام شده از حاضرین سمینار اول درباره انتظارات از خودروی برقی، اولویت‌ها و دغدغه ها ارایه شد و نتایج آن با روندهای جهانی مقایسه شد. آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد در سه ماهه اول سال 2024 فروش خودروهای برقی و هیبریدی بیشتر از کل سال 2020 بوده است. سهم فروش خودروهای الکتریکی در کشورهایی غیر از چین، اروپا و ایالات متحده آمریکا در سال 2023 در 6.5 درصد باقی مانده است. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، تعداد خودروهای الکتریکی در جهان تا سال 2030 ده برابر خواهد شد.
خودروهای برقی به جای سوخت فسیلی از برق برای تامین انرژی موتور استفاده می‌کنند. این خودروها دارای یک باتری قابل شارژ هستند که انرژی برق در آن ذخیره می‌شود. موتور الکتریکی با کمک انرژی موجود در باتری، نیروی لازم برای حرکت چرخ‌ها را تولید می‌کند. به‌طور کلی در یک ماشین الکتریکی، قوای محرکه ساختار ساده‌تری نسبت به مدل‌های بنزینی و دیزلی دارد. آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کند چین که زمانی محرک تقاضای بنزین در جهان به‌شمار می‌رفت، بیش از نیمی از کل فروش خودروهای برقی را در سال ۲۰۲۴ به خود اختصاص می‌دهد.
با چند مصوبه خودروهای برقی عملیاتی خواهد شد؛ اول فروش خودرو برای ارگان های دولتی، فروش خودرو به اشخاص خارج از سامانه یکپارچه که از جمله تسهیلاتی است که برای استفاده عموم از طریق خودروهای برقی خواهیم داشت. 12 خودروساز بخش خصوصی و دولتی در صف تخصیص ارز هستند تا واردات خودروهای برقی را انجام دهند و بلافاصله بعد از آن عمق داخلی سازی را افزایش خواهیم داد. به کارگیری ویژگی‌های رانندگی خودکار در شکل‌گیری آینده حمل‌ونقل برقی اهمیت بسیاری دارد و اتصال توسعه‌یافته برای ویژگی‌هایی مثل ارتباط vehicle to vehicle (V2V) مهم است. پیشرفت‌ها در فناوری رانندگی خودکار نه تنها تجربه رانندگی را بهبود می‌بخشند، بلکه کارایی کلی خودرو و راحتی دارندگان خودروهای برقی را نیز افزایش می‌دهند. علاوه بر این، اتصال توسعه یافته ارتباط یکپارچه بین وسایل نقلیه را آسان می‌کند و با تبادل و تجزیه و تحلیل بی‌درنگ داده‌ها، ایمنی را افزایش می‌دهد.
اما نه تنها از نظر عملکرد خودرو، بلکه در فرآیندهای تولید نیز پایداری را در اولویت قرار می‌دهند. استفاده از مواد اولیه بازیافتی، شیوه‌های تولید سازگار با محیط زیست و متعهدبودن به کاهش ردپای کربن بخش مهمی از ارزش‌های صنعت خودروهای برقی را شامل می‌شود. دلیل این پیشرفت اقدامات دولت است که تبلیغات در این زمینه را از سال ۱۹۹۰ و بسیار زودتر از سایر کشورها شروع کرد. نروژ نخستین کشوری است که قصد دارد فروش خودروهای بنزینی و گازوئیلی را تا سال ۲۰۲۵ متوقف کند. وسایل‌نقلیه الکتریکی (EV) نسبت به خودروهای بنزینی و گازوئیلی، گازهای گلخانه‌ای کمتری تولید می‌کنند و اگر شبکه برق مورد نیاز آنها با استفاده از روش‌های بدون کربن تأمین شود، انتشار گازهای گلخانه‌ای این وسایل‌نقلیه حتی کمتر خواهد شد.
آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد ایران در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۴ میلیارد دلار یارانه پنهان بنزین داشته است؛ به عبارتی اختلاف قیمت بنزین مصرف شده در ایران و بازارهای جهانی حدود ۱۴ میلیارد دلار بوده است. محمدعلی تیموری، مدیرعامل سایپا، اعلام کرد قرارداد تولید موتورهای هیبریدی با یکی از بهترین شرکت های چینی منعقد شده است و همین خودرو که اکنون شاهد رونمایی از آن هستیم سال آینده به موتور هیبریدی الکتریکی مجهز خواهد شد. خودروی آریا به عنوان یکی دیگر از محصولات جدید شرکت سایپا با موتور هیبرید الکتریکی است که مصرف سوختی معادل 1.4 لیتر بنزین در هر 100 لیتر پیمایش خواهد داشت. طبق این قرارداد، شرکت مکو متعهد شده است تا 73 دستگاه شارژر خودرو برقی در 15 نقطه توافق شده در تهران نصب و راه‌اندازی کند که از این تعداد، 23 دستگاه شارژر DC (شارژ سریع) و 50 دستگاه شارژر AC خواهد بود که از هفته دولت در اختیار عموم مردم قرار خواهد گرفت. وی ابراز امیدواری کرد که با ورود ناوگان اتوبوس برقی به شهر کرج، شهرداری با برنامه‌ریزی مناسبی، مسیر تردد ناوگان، محل توقف و شارژ را تعیین و مقدمات بهره برداری از این نوع ناوگان را در حوزه حمل و نقل عمومی شهری کلانشهر کرج فراهم کند. وی افزود با برنامه ریزی درست، به تدریج زیرساخت های لازم برای خودروساز شدن فراهم شود تا وزارت صمت با هماهنگی دیگر نهادها با کمک خودروسازان، تحولی را در ناوگان حمل و نقل شهری و بعد در دیگر خودروها فراهم آورد.
بیش از 60 درصد از وسایل نقلیه فروخته شده در سراسر جهان خودروهای الکتریکی خواهند بود. خودروهای برقی برای حرکت به باتری‌های لیتیوم یونی وابسته هستند اما لازم به ذکر است که تولید این نوع باتری‌ها با چالش‌های متعددی همراه است. نگرانی اصلی خودروسازان، هزینه ساخت این نوع باتری‌هاست، چرا که تولید باتری‌های لیتیوم یونی با کیفیت بالا، نیازمند سرمایه است و این هزینه اغلب به قیمت خودرو اضافه می‌کند. پس از بازدید رئیس جمهور از مپنا، رئیس سازمان ملی استاندارد به سرعت در یک توییت اعلام کرد که نخستین خودروی برقی تولید داخل با نشان استاندارد تا پایان اردیبهشت رونمایی خواهد شد.
کارشناسان اشاره می‌کنند که هرچند این رقم جهشی قابل توجه برای این نوع خودروهاست، اما آمریکا به فاصله زیاد از کشورهایی مثل چین، آلمان و نروژ عقب است. اکنون هیوندای سیستم AAS را بر روی خودروی برقی شاسی بلند GV۶۰ خود آزمایش کرده و دریافته است که این سیستم ضریب اصطکاک خودرو را ۲.۸ درصد کاهش داده است. شارژرهای خودروهای تمام برقی متفاوت است و بسته به نوع و مدل ماشین، زمان و سرعت شارژ، قدرت و ولتاژ برق و همچنین هزینه شارژ تفاوت‌هایی با هم دارند. آهنرباهای دائم برای ایجاد میدان مغناطیسی روتور و تولید گشتاور در موتور استفاده می‌شوند. با استفاده از آنها نیاز به سیم‌پیچ‌های تحریک در روتور برطرف شده است و در نتیجه تلفات ناشی از جریان در سیم‌پیچ روتور کاهش می‌یابد.
گذار سیستم حمل‌ونقل برای افزایش دسترسی به سایر اشکال حمل‌ونقل می‌تواند انتشار گازهای گلخانه‌ای و مرگ‌ومیر ناشی از خودروها را کاهش دهد، در زمان از دست‌رفته در ترافیک صرفه‌جویی و آسیب‌های وارده بر اکوسیستم را محدود کند. امروزه هشت مدل از ۱۰ مدل برتر خودروهای الکتریکی فروخته شده در چین توسط شرکت‌های چینی ساخته می‌شوند و علاوه بر آن این کشور صادرات خودروهای برقی را در سطح جهانی آغاز کرده است. دلیل سوم این‌که نروژ به صاحبان خودروهای برقی امتیازات جذابی مانند پارکینگ رایگان، معافیت‌ها یا کاهش عوارض جاده‌ها، دسترسی به خطوط اتوبوس‌رانی اولویت‌دار و کاهش نرخ برای وسایل‌نقلیه الکتریکی که با کشتی حمل می‌شوند، ارائه کرده است. فناوری باتری‌های لیتیوم یونی در پذیرش خودروهای برقی خیلی پراهمیت است و به طور مستقیم بر عواملی مثل میزان پیمایش خودرو، سرعت شارژ و عملکرد کلی تاثیر می‌گذارد. در واقع همان‌طور که تقاضا برای خودروهای برقی در حال افزایش است، تقاضا برای باتری‌های لیتیومی کاربردی و مقرون به صرفه نیز بیشتر می‌شود. برای نمونه هزینه شارژ سالانه یک میلیون دستگاه خودرو برقی معادل ۴ تراوات ساعت است که برابر یک درصد از تولید برق ایران است.
این خودروها از نظر زیست‌محیطی، اقتصادی و فناوری مزایایی دارند که برخی از آنها عبارتند از کاهش آلودگی هوای شهرها، صرفه‌جویی در هزینه سوخت، کاهش صداهای مزاحم و افزایش راندمان انرژی. طبق گفته‌های آقای تیموری، سایپا موتورسیکلتی برقی طراحی کرده که خودشارژ بوده و باتری لیتیومی ندارد. اگر این پروژه به سرانجام برسد، 80 درصد راندمان موتورسیکلت از طریق خود آن تامین خواهد شد. در زمینه خودروهای هیبریدی نیز از چهار ماه پیش همکاری خوبی با دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل آغاز شده و امید می‌رود در سال آینده نخستین خودرو شاهین هیبریدی عرضه شود. اجرای طرح‌های مرتبط با توسعه خودروهای برقی بدون حمایت مستقیم و سرمایه‌گذاری دولت امکان‌پذیر نیست.
